Miền Tây là nơi vô cùng nổi tiếng về những ngôi chùa mang đậm văn hóa và nét đặc trưng của người Khmer. Trong đó, chùa Xiêm Cán Bạc Liêu chắc chắn là một trong những công trình kiến trúc chùa chiền đẹp, nổi bật và kỳ bí nhất mà du khách không thể bỏ qua khi đến với Bạc Liêu.
Lịch sử hình thành
Lịch sử ghi lại rằng chùa được khởi công xây dựng vào năm 1887 bởi vợ chồng nhà ông Nên bà Ngét cùng với 30 hộ gia đình trong xóm với diện tích ban đầu là 4500 m2. Lúc này, Pháp sư Thạch Mau (1829 – 1909) được bà con tín nhiệm mời về làm trụ trì cho chùa- một người rất tinh thông phật pháp và am hiểu kinh kệ.
Ý nghĩa tên gọi của chùa
Lúc xây dựng, chùa có tên là Komphisako theo tiếng Khmer với ý nghĩa nói đến sự uyên bác, sâu xa của trí tuệ nhà Phật. Bên canh đó, chùa có tên khác theo địa danh là Komphirsakor Prét Chru với Prét là “sông” và Chru nghĩa là “sâu”, ghép lại thành “sông sâu”. Về sau, một bộ phận người gốc Hoa đến đây định cư vì thấy tiếng Khmer khó đọc nên đã dịch từ Prét Chru qua Xiêm Cán, có nghĩa là “giáp nước”, nhằm nói đến ngôi chùa ngự trên vùng đất ngay cạnh bờ biển. Từ ấy đến nay, chùa chín thức được gọi tên là Xiêm Cán, vừa dễ nhớ lại vừa rất ấn tượng.
Vẻ đẹp hoành tráng của chùa
Cho đến nay, chùa Xiêm Cán đã trải qua 9 đời trụ trì và nhiều lần trùng tu và sửa chữa để không những duy trì mà nâng cao nét đẹp và quy mô của ngôi chùa này. Tuy nơi đây không phải là ngôi chùa lớn nhất hay lâu đời nhất, nhưng với vẻ đẹp đầy ấn tượng, tráng lệ và độc đáo, Xiêm Cán chính là điểm đến đầu tiên và được yêu thích nhất khi đặt chấn đến Bạc Liêu. Điều tạo nên sự khác biệt so với những ngôi chùa khác chính là sự tỉ mẩn, tinh tế trong từng vách tường, trụ cột và mái nhà. Càng đi sâu vào trong và nhìn ngắm thật kỹ, bạn mới có thể cảm nhận được toàn bộ vẻ đẹp mà chùa Xiêm Cán Bạc Liêu sở hữu.
Dấu ấn của người Khmer
Quần thể kiến trúc chùa Xiêm Cán Bạc Liêu gồm nhiều hạng mục quay mặt về hướng Đông, được xây dụng với trường phái Phật giáo Nam Tông đặc trưng. Tại chùa là hệ thống lần lượt là tường thành bao quanh, cổng tam quan, chính điện, tháp chuông, khu mộ tháp, cột trụ biểu và khu vực các sư thầy nghỉ ngơi. Chiêm ngưỡng vẻ đẹp kiến trúc độc đáo tại chùa Xiêm Cán
Nơi đây mang đậm nét đặc trưng cho kiến trúc Angkor Khmer của Campuchia đầy độc đáo, thu hút và cũng chính là niềm tự hào của cộng đồng người Khmer tại Việt Nam. Xiêm Cán là một tổng thể kiến trúc gồm nhiều hệ thống chỉ có ở văn hóa Khmer như: cổng tam quan, , sala, cột trụ biểu, tháp chuông, khu mộ tháp, giảng đường,…
Hướng dẫn đường đi tới chùa
Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu có địa chỉ tại ấp Biển Đông B, xã Vĩnh Thạnh Đông, thành phố Bạc Liêu. Từ trung tâm, du khách đi thẳng theo phía tới Khu vui chơi Nhà Mát. Từ đó, rẽ trái vào đường DT31 và liên tục chạy thẳng tầm 8 phút sẽ thấy cổng chùa phía bên tay trái.
Thời gian mở cửa từ 7h00 tới 18h00 hàng ngày.
Cổng tam quan chùa Xiêm Cán
Cổng tam quan chùa là hệ thống các phù điêu đắp nổi có hình bán nguyệt và chạm hình Phật ở giữa cùng hai tượng rắn thần Nagar hướng ra hai tháp nhọn ở hai bên. Phía trên cùng là tháp nhọn mang nét đặc trưng kiến trúc đền tháp Angkor. Hai bên cổng tam quan là hình ảnh hai chim thần Krut và hai con rắn năm đầu đang uốn lượn.
Chính điện chùa Xiêm Cán
Điểm nhấn của chính điện là không có cửa ở giữa mà mở lệch về hai bên nhằm tránh ánh nắng chiếu thẳng vào bàn thờ. Toàn bộ nơi đây có tới gần 100 cây cột bê tông tròn, xếp thẳng hai bên chính điện. Nổi bật nhất là hình ảnh những chiếc đầu rắn thần Nagar với tư thế ngóc lên tại nơi tiếp giáp giữa các đầu cột và mái nhà. Sự kết hợp ăn ý giữa đầu, thân và đuôi rồng cảm tưởng như hình ảnh những chiếc thuyền đang bơi đua. Vách, trần và cột của chính điện được trang trí bằng những bức phù điêu bích họa đầy cầu kỳ, công phu, đa màu sắc.
Ý nghĩa của tượng rắn thần Naga 5 đầu
Đặt chân tới Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu, bạn có thể nhận thấy rất nhiều tượng rắn thần Naga 5 đầu xuất hiện ở khắp các công trình kiến trúc tại chùa. Bởi đây là biểu tượng tượng trưng cho lòng vị tha của Đức Phật, với ý nghĩa là giáo lý Phật Pháp luôn soi sáng cho nhân loại, hướng đến giúp con người sống hướng thiện như chính loài rắn đã được thuần hóa và phục thiện.
Hạng mục Sala
Hạng mục Sala chính là giảng đường, nhà hội của chùa, được xây dựng vào năm 1997; Là nơi các sư nghỉ ngơi hay tiếp đón phật tử và du khách bốn phương gần xa đến thăm. Hầu hết hạng mục Sala được các nghệ nhân trang trí đầy tỉ mỉ, không thua gì chính điện, nổi bật lên các hoa văn cùng phù điêu vô cùng lộng lẫy và ấn tượng.
Lễ hội độc đáo tại chùa
Lễ dâng Y Kathina là một trong những lễ quan trọng và lớn nhất của phái Phật giáo Nam tông, có từ thời Đức Phật còn tại thế. Vào 15/9 tới 15/10 âm lịch hằng năm, bà con Khmer Nam Bộ lại rộn ràng tổ chức lễ hội sôi động, với sự cuốn hút bởi điệu múa truyền thống đầy duyên dáng của những cô gái Khmer hay sự tôn vinh vẻ đẹp linh thiêng cho hình ảnh Đức Phật bằng nghi thức dâng đèn.
Lời kết
Chùa Xiêm Cán Bạc Liêu lưu giữ dấu ấn văn hóa độc đáo, là niềm tự hào cũng như mang đến ý nghĩa to lớn tới người dân Khmer. Còn chần chừ gì mà không dành cho bản thân một chuyến đi đến với ngôi chùa Khmer đẹp bậc nhất đồng bằng sông Cửu Long để vừa có cơ hội cầu bình an, hạnh phúc cho gia đình hay trải nghiệm, chiêm ngưỡng vẻ đẹp đầy mới lạ và linh thiêng tại đây mà còn tìm hiểu văn hóa Khmer đầy độc đáo.